มะเขือพวง เป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในแถบประเทศ และหมู่เกาะในทวีปอเมริกากลาง

จนถึงทวีปอเมริกาใต้ ซึ่งมักพบขึ้นเป็นวัชพืชขึ้นกระจัดกระจายเกือบทั่วไป ปัจจุบันพบได้ทั่วไปในทุกประเทศในแถบใกล้เส้นศูนย์สูตร และนิยมปลูกสำหรับเป็นอาหารในแทบประทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น ไทย พม่า ลาว มาเลเชีย

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ลำต้น

มะเขือพวงเป็นไม้ล้มลุกข้ามปี มีลำต้นสูงประมาณ 1-4 เมตร ลำต้น และกิ่งปกคลุมด้วยหนาม แต่บางพันธุ์ที่นิยมปลูกในปัจจุบันจะไม่มีหนาม กิ่งจะแตกออกตั้งแต่ระดับต่ำจากลำต้น กิ่งมีจำนวนน้อย ทำให้แลดูเป็นทรงพุ่มโปร่ง

ใบ

ใบมะเขือพวงออกตรงข้ามกันบนกิ่ง ใบมีรูปไข่ แผ่นใบกว้าง และเรียบ ขอบใบเว้าเป็นร่อง 3 คู่ หรือ 6 ร่อง ซ้ายขวา ก้านใบยาว 2-4 ซม. แผ่นใบกว้าง 8-10 ซม. ยาว 12-15 ซม.

ดอก

ดอกมะเขือพวง แทงออกเป็นดอกช่อ ดอกมีรูปกรวยแตร ประกอบด้วยกลีบเลี้ยงสีเขียว 5 กลีบ กลีบดอกสีขาวหรือม่วง 5 กลีบ และเกสรผู้มีสีเหลือง

ผล

ผลมะเขือพวงออกเป็นผลแบบเบอร์รี่ (มีหลายผลในก้านผลเดียว) แต่ละช่อผลมีผลประมาณ 2-10 ผล ผลมีขนาดเล็ก และกลม ขนาดผลประมาณ 1 เซนติเมตร ผลอ่อนมีสีเขียว ให้รสขม ผลเริ่มสุกมีสีเหลือง และสุกจัดมีสีแดงอมส้ม ให้รสฝื่น เปรี้ยว เปลือกผลดิบค่อนข้างหนา และเหนียว แต่เมื่อสุกความหนาของเปลือกจะบางลง ภายในผลมีเมล็ดจำนวนมาก ประมาณ 300-400 เมล็ด เมล็ดมีลักษณะกลม แบน เปลือกเมล็ดมีสีน้ำตาล

ประโยชน์ของมะเขือพวง
สารโซลาโซดีน (Solasodine) ในมะเขือพวงช่วยต่อต้านโรคมะเร็งได้
มะเขือพวงมีสาร ทอร์โวไซด์ เอ, เอช (Torvoside A, H) ซึ่งมีฤทธิ์ต้านเชื้อไวรัสเริมชนิดที่ 1 (Herpes simplex virus type 1) โดยมีฤทธิ์ช่วยยับยั้งไวรัสได้มากกว่าอะไซโคลเวียร์ถึง 3 เท่า
มะเขือพวงมีสารทอร์โวนินบี (Torvonin B) ซึ่งเป็นซาโพนินชนิดหนึ่ง โดยเชื่อว่ามีฤทธิ์ในการขับเสมหะ
มะเขือพวงมีสารเพกติน (Pectin) ที่ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในผู้ป่วยโรคเบาหวาน โดยสารนี้จะมีหน้าที่ช่วยเคลือบผิวในลำไส้ ทำให้อาหารเคลื่อนตัวผ่านลำไส้ได้ช้า จึงช่วยดูดซึมแป้งและน้ำตาลที่ย่อยแล้วได้ช้าลง ทำให้ระดับของน้ำตาลในเลือดคงที่
สารเพกทินในมะเขือพวงมีคุณสมบัติช่วยดูดซับไขมันส่วนเกินและอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรต
ช่วยรักษาโรคซิฟิลิส ( Syphilis) หรือโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์โรคหนึ่ง มีสาเหตุมาจากเชื้อ Treponema pallidum (ใบสด)
สารต่อต้านอนุมูลอิสระในมะเขือพวงช่วยป้องกันความเสื่อมและช่วยชะลอความแก่
ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง
ประโยชน์ของมะเขือพวงช่วยลดระดับคอเลสเตอรอล
ประโยชน์มะเขือพวง ช่วยรักษาโรคความดันโลหิตสูง
ช่วยลดความเครียดออกซิเดชันในผู้ป่วยเบาหวาน
ช่วยให้ร่างกายผ่อนคลาย ง่วงนอน
ใช้เป็นยาระงับประสาท (ใบสด)
ช่วยบำรุงธาตุ บำรุงร่างกาย
ช่วยทำให้เลือดในร่างกายหมุนเวียนได้ดียิ่งขึ้น
ประโยชน์ของมะเขือพวง ช่วยยับยั้งการแข็งตัวของเลือด
ช่วยขับเหงื่อ (ใบสด)
แก้อาการชัก (ใบสด)
แก้อาการหืด (ทั้งต้น)
ช่วยแก้พิษในร่างกาย ด้วยการนำน้ำมะขามแช่รากมะเขือพวงแล้วนำมาต้มดื่ม (ราก)
สรรพคุณของมะเขือพวง ช่วยป้องกันภาวะเลือดแข็งตัว
ผลแห้งนำมาย่างกินแกล้มอาหารจะช่วยบำรุงสายตา
แก้อาการปวดฟัน ชาวมาเลเซียนำเมล็ดมะเขือพวงไปเผาให้เกิดควัน แล้วสูดเอาควันรมแก้ปวดฟัน (เมล็ด)
น้ำคั้นใบสดช่วยลดไข้ (ใบสด)
มะเขือพวงมีประโยชน์ช่วยบรรเทาและแก้อาการไอ รวมไปถึงอาการไอเป็นเลือด
ช่วยบรรเทาและรักษาอาการภูมิแพ้
สารสกัดจากมะเขือพวงมีผลยับยั้ง Platelet activating factor (PAF) ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคหอบหืด
ช่วยให้เจริญอาหาร รับประทานอาหารได้มากยิ่งขึ้น
ช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันของลำไส้ เพื่อป้องกันสารพิษที่เข้ามายังระบบทางเดินอาหาร
ช่วยในการย่อยอาหาร
ช่วยให้ระบบขับถ่ายทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพราะมีสารเพกทินที่ทำหน้าที่ดึงน้ำไว้ได้จำนวนมาก เพื่อเพิ่มปริมาณของอุจจาระ จึงช่วยกระตุ้นการขับถ่าย และทำให้อุจจาระนุ่ม ถ่ายง่ายขึ้นมาก
ช่วยป้องกันโรคท้องผูกและริดสีดวงทวาร
ช่วยในการขับปัสสาวะ (ผล, ใบ)
มะเขือพวงช่วยรักษาแผลในกระเพาะอาหาร โดยมีฤทธิ์ต้านการเกิดแผลในกระเพาะอาหารที่เกิดจากการใช้ยา แอลกอฮอล์ และความเครียด
ช่วยบำรุงตับ
มะเขือพวงช่วยบำรุงไต ช่วยป้องกันและรักษาอาการเป็นพิษต่อไตที่เกิดจากยาคีโมที่ใช้รักษามะเร็งได้
ใบสดใช้แก้ปวด ปวดข้อ (ใบสด)
ช่วยแก้อาการฟกช้ำ
ช่วยแก้พิษจากแมลงสัตว์กัดต่อย ด้วยการใช้น้ำสกัดจากลำต้นมะเขือพวง (ต้น)
ช่วยรักษาฝีบวมมีหนอง
ใบสดใช้พอกให้ฝีหนองแตกเร็วขึ้น ช่วยทำให้ฝียุบ (ใบสด)
มะเขือพวงมีสรรพคุณช่วยรักษาโรคกลาก เกลื้อนตามผิวหนัง (ต้น)
ช่วยรักษาโรคผิวหนัง (ใบสด)
ในแคเมอรูนใช้ใบสดในการช่วยห้ามเลือด (ใบสด)
ผลแห้งนำมาย่างกินแกล้มอาหารช่วยรักษาอาการติดเชื้อแบคทีเรียได้
มีฤทธิ์ต่อต้านการอักเสบ ป้องกันการอักเสบเฉียบพลัน
ช่วยรักษารอยเท้าแตก ด้วยการนำรากสดมาตำแล้วพอกบริเวณรอบเท้าแตก (ราก)
ช่วยแก้โรคตาปลา ด้วยการนำรากสดมาตำแล้วพอกบริเวณที่เป็นตาปลา (ราก)

ขอขอบคุณบทความจาก : http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=1080p&month=30-10-2016&group=14&gblog=112